Dag Marit, drukke Kinderboekenweek gehad?
Heel erg druk! Vanaf 29 september ben ik elke dag op pad geweest. Van Groningen naar Zeeland naar Limburg. Ik heb deels met muzikant Rodolpho Ravissant opgetreden. Hij vergezelde me ook op het Kinderboekenbal en was verkleed als een personage uit mijn boek met een accordeon en een trommel op zijn rug. Ik heb ook met schoolklassen gesproken, voorgelezen en natuurlijk getekend voor de kinderen.

Fabians Feest was het prentenboek ter gelegenheid van de feestelijke zestigste Kinderboekenweek. Hoe is dit boek tot stand gekomen?
Ik kreeg in februari 2012 de opdracht – ik ben een langzame tekenaar dus de CPNB wist dat ik een jaar extra nodig zou hebben. Ik ben eerst een half jaar gaan nadenken, schetsen en daarna ben ik gaan tekenen. Na 13 maanden was het af.  Er is trouwens ook een feestlijke app van Fabians Feest gemaakt.

Hoe ben je op dit verhaal gekomen?
Toen ik het thema hoorde, dacht ik direct aan het “Feest der verbeelding”. Daar ben ik mee aan de slag gegaan. Natuurlijk kwamen heel veel van mijn eigen herinneringen langs. Herinneringen van vroeger maar ook van toen mijn kinderen klein waren. Kinderen zijn vrije geesten, die zich met gemak een heel andere wereld kunnen voorstellen. Wij volwassenen dreigen vaak terug te vallen in oude groeven. Iets waar ik eigenlijk een hekel aan heb. In mijn boek staat het rationele tegenover de verbeelding.

Had je volledig vrij spel in tekst en illustratie?
Ja, al heb ik technisch een aantal beperkingen ontmoet omdat de uitklappagina’s niet overal in het boek konden zitten. Dat werd wat gepuzzel.

In de onderstaande video gaat Marit in op “Fabians Feest” en haar werk als illustrator.

Je laatste prentenboek “Groter dan een droom” (auteur Jef Aerts, Querido 2013) heeft prachtige recensies gekregen en diverse  prijzen gewonnen (o.a. de Vlaamse Boekenleeuw en een Zilveren Griffel in 2014). Hoe verklaar jij dit succes?
Heel simpel. Het is een prachtig universeel en toch persoonlijk verhaal. Ik werd er ook direct door gegrepen toen ik het las omdat het een heel vrije benadering van een onderwerp als de dood en verlies/verlangen was. Wat ook heel mooi is aan het boek, is dat het vooral gaat over de machteloosheid van een kind om iets te veranderen aan de voorgeschiedenis van zijn of haar ouders. En dat is iets waar heel erg veel kinderen onbewust mee worstelen. Het is een boek dat eigenlijk in alle schoolklassen gelezen zou moeten worden.

Welke keuzes heb je gemaakt bij het illustreren van dit “zware” thema?
Ik heb gekozen om de ouders weg te laten en te focussen op het kind. Om witte vogels als een soort troostrijke zwerm tussen leven en dood te maken. Om altijd de poes te tekenen als zus er niet is. Om duidelijk het eind en de volle ontbijttafel vrolijker te maken dan de kale tafel aan het begin. Om de droomontmoeting niet te donker te maken, al speelt het zich ’s nachts af. En vast nog veel meer…

Hoe ben je (prentenboek) illustrator geworden?
Ik ben op de Gerrit Rietveld Academie illustratie gaan studeren tussen 1982 en 1987 en heb daarna direct opdrachten gekregen om prentenboeken te maken. Ik debuteerde met een prentenboek voor Astrid Lindgren toen ik 23 jaar was. En bijna al mijn eindexamenwerk werd uitgegeven.

Heeft Astrid Lindgren jouw werk als schrijver en/of illustrator beïnvloed?  
Ik weet niet wat er nog in mijn werk van nu doorklinkt, maar ik ben zeker in het begin door Astrid Lindgren heel erg op gang gekomen met het schilderen van de Zweedse taferelen en landschappen. Dat klinkt vast nog wel een beetje door. Astrid beschreef vaak heel gevoelige personages van vlees en bloed en ik denk wel dat de mensen die ik teken daardoor vaak niet karikaturaal zijn. Dat is mogelijk nog een invloed uit die tijd.

Hoe ga je te werk bij het maken van de illustraties?
Het in elkaar zetten van een boek, het denkproces, duurt meestal een half jaar of soms ook veel langer. Als dat plan er een beetje is, begin ik te schetsen om een formaat te bepalen. Elk boek is anders en elke tekening ook. Soms eindeloos veel geschets, soms in één keer goed. Ik gebruik allerlei materialen.

Zie hieronder een korte video over de zoektocht van Marit bij het illustreren.

Wat zijn jouw favorieten materialen / technieken / media om te illustreren?
Ik schilder meestal met acryl en gouache, maak contouren met inkt, maar ik gebruik ook als het nodig is krijt, houtskool, ecoline, aquarel, medium, stempels. Ach, eigenlijk alles behalve olieverf.

Waar moet je op letten bij het gebruik van deze materialen / technieken?
O, jeetje, dat is heel veel. Transparantie, in water oplosbaar, kleuren die moeilijk te drukken zijn, helderheid etc. Dit is iets wat je in 25 jaar je eigen maakt, niet zo gemakkelijk in een paar regels te vangen.

Je hebt inmiddels behoorlijk wat prentenboeken geïllustreerd. Aan welke bewaar je de beste (of leuke) herinneringen / op welke ben je het meest trots?
Mijn zelfgeschreven boeken “Wat niemand had verwacht” en “Klein verhaal over liefde” zijn me erg dierbaar omdat ze heel dichtbij me staan. “Groter dan een droom” was moeilijk, maar is wel één van mijn mooiste boeken denk ik. “Pikkuhenki” was spannend omdat ik een heel register in mezelf nooit aan de buitenwereld getoond had en dat kwam opeens in dat boek tevoorschijn. En Fabians feest was eigenlijk wel gewoon een feest en niet zo moeilijk.

Je illustreert ook kinderboeken. Zit er een verschil in de wijze van illustreren tussen kinderboeken en prentenboeken?
Eigenlijk zijn de verschillen niet zo groot. Je moet wat secuurder kiezen wat je gaat illustreren omdat er minder tekeningen in staan en vaak is het zwart wit geweest (wat ik heel erg mooi vind).

Heb je zelf een aantal favoriete prentenboeken? En illustratoren en schrijvers? En waarom zijn dit jouw favorieten?
Shaun Tan maakt heel erg mooie dingen. Hij heeft alles. Sfeer, een waanzinnige techniek en heel vervreemdend werk met erg veel diepgang, ook voor volwassenen. Hij is mijn lievelingstekenaar en staat op grote eenzame hoogte boven een heel stel anderen die ik ook goed vind.

Heb je tot slot nog (meer) tips voor beginnende illustratoren (van prentenboeken)?
Wees jezelf en geloof daarin. Doe geen anderen na. Neem de tijd om te voelen en te denken. Laat iets rijpen en leg af en toe maanden iets weg, maar zet wel door. Crisis hoort erbij. Weggooien ook. Kijk met de ogen van het kind dat je vroeger was als het klaar is.

Marit Törnqvist heeft een eigen website waar je veel informatie over Marit en werk vindt. Ook vind je hier een agenda van haar lezingen, nieuwsberichten en informatie over tentoonstellingen van haar werk. Voor haar werk ontving ze diverse nationale en internationale prijzen.

In het TV-programma “Het Klokhuis” van drie oktober 2014 gaat Marit nog dieper in op de totstandkoming van “Fabians feest”en “Groter dan een droom”.